معاون پرستاری وزارت بهداشت گفت: با توجه به درخواست مراکز روانپزشکی و اعتیاد، دوره‌های کوتاه‌مدت پرستاری اعتیاد و دوره کارشناسی ارشد پرستاری اعتیاد در دست اقدام است و به زودی به دانشگاههای علوم پزشکی داوطلب ابلاغ می‌شود.
به گزارش خبرگزاری فارس، مسعود فلاحی با ارائه مقاله خود تحت عنوان "معنویت درمانی و اعتیاد" در هفتمین همایش دانش اعتیاد افزود: نتایج تحقیقات در این زمینه نشان می دهد که افراد مذهبی کمتر درگیر اعتیاد می‌شوند و در واقع فرد اگر دچار خلاء شود، نقش معنویت بسیار تعیین کننده خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، انسان دارای چهار بعد جسمی،روانی ،اجتماعی و معنوی است، تعریفی از معنویت ارائه داد.
فلاحی گفت: معنویت بخشی از انسانیت انسان است. وقتى درباره معنویت بحث مى کنیم، از معنا حرف مى‌زنیم. در حکمت و در ادیان، خداوند اصل معناست.
وی افزود: شهید استاد مطهری (1372) معنویت را نوعی احساس و گرایش ذاتی انسان به امور غیرعادی مانند علم و دانایی، جمال و زیبایی، تقدیس و پرستش می داند که وجه تمایز انسان و موجودات دیگر است. معنویت شامل ارتباط فرد با خود، با دیگران، با خدا و با طبیعت است.
فلاحی اظهار داشت: هر فرد در زندگی دارای معنا و فلسفه‌ای است که به زندگیش هدف می‌دهد، افرادی که با معنویت ارتباط ندارند وقتی دچار مشکلات زندگی می‌شوند، دچار خلاء شده و به روشهای غیر معقولی مانند اعتیاد و خودکشی پناه می‌برند در صورتی که در اینجا معنویت و اعتقاد به خدا و نیرویی برتر می‌تواند فرد را امیدوار به زندگی کرده و به او در سختی‌ها و مشکلات کمک کند.
وی نیازهای معنوی را شامل نیاز به معنا و هدف در زندگی، نیاز به دریافت عشق و دادن عشق، نیاز به امیدواری و خلاقیت، نیاز به بخشش، روابط صادقانه با خود، دیگران و خدا یا یک معبود یا فلسفه‌ای هادی دانست.
وی مدلهای مختلف معنوی در حوزه اعتیاد مانند مدل اخلاقی، بیماری، معنوی یا بصیرت و رفتاری - شناختی یا جبران را تشریح کرد:
• مدل اخلاقی، در این مدل فرد هم مسئول ایجاد و هم مسئول حل مشکلاتش قلمداد می‌شود.
• مدل بیماری یا پزشکی، بر اساس این مدل، فرد نه مسئول ایجاد و نه مسئول تغییر رفتار در نظر گرفته می‌شود.
• مدل معنوی یا بصیرت، در این مدل فرد مسئول ایجاد رفتار مشکل خود شناخته می شود اما برای تغییر بر یک « قدرت برتر» با باورهای معنوی برای تغییر تأکید می‌شود.
• مدل رفتاری-شناختی یا جبرانی، در این مدل فرد مسئول ایجاد مشکل تلقی نمی شود اما مسئولیت تغییر رفتار و حل مشکل را بر عهده دارد.
فلاحی همچنین با اشاره به مدل دوازده گانه معنوی نیز گفت: این مدل با 12 گام کاملاً معنوی، نشان دهنده نقش معنویت در موضوع اعتیاد است به طوری که تمام این 12 گام تکیه بر قدرت برتر (خداشناسی و ایمان به او ) دارد و این قدرت برتر است که در پیشگیری و درمان اعتیاد نقش اساسی دارد.
وی تأکید کرد: پرستاران در مراقبتهای خود از بیماران باید به مراقبتهای معنوی هم علاوه بر مراقبتهای جسمی، روانی و اجتماعی توجه کنند و این مراقبتها را برای همه بیماران و همچنین معتادان ارائه کنند و در برنامه های مراقبتی خود قرار دهند.
معاون پرستاری وزارت بهداشت گفت: با توجه به نیاز های جامعه و درخواستهای مراکز روانپزشکی و اعتیاد، دوره‌های کوتاه مدت پرستاری اعتیاد و دوره کارشناسی ارشد پرستاری اعتیاد در دست اقدام است و به زودی برنامه‌های آن مورد تصویب قرارخواهد گرفت و برای اجرایی شدن به دانشگاههای علوم پزشکی داوطلب اجرای این دوره‌ها، ابلاغ خواهد شد.
تربیت نیروی«پرستار اعتیاد»
همچنین عباس شمس علی نیا،کارشناس حوزه اعتیاد با ارائه مقاله‌ای تحت عنوان «فرآیند بهبودی در سوء مصرف کنندگان مواد» در همایش دانش اعتیاد گفت: تحصیلات مخصوص اعتیاد برای پرستاران ضروری است تا برای تکمیل تیم درمان اعتیاد، تخصص خاص اعتیاد را به مهارت های پرستاری اضافه کنند.
وی افزود: مصرف مواد مخدر یکی از جدی ترین معضلات بشر است که متأسفانه هم اکنون ۳ میلیون و 700 هزار نفر را در کشور ما درگیر کرده است که یک میلیون و 200 هزار نفر از آنها، مصرف دائمی دارند .
شمسعلی نیا ادامه داد: باید بپذیریم که معتاد، بیمار است و تمام سازمانهای مربوط برای کنترل و مدیریت اعتیاد با یکدیگر هماهنگ شوند و برای هرگونه سیاستگذاری و تصمیم گیری، از افرادی که در صف اول مبارزه با اعتیاد فعالیت می‌کنند ، نظرخواهی کنند چون این افراد نسبت به وضعیت معتادان آگاهی بیشتری دارند.
وی با بیان مراحل اجرایی تحقیق خود، فرآیند بهبودی در سوء مصرف کنندگان مواد را تشریح کرد و گفت: بررسی فرآیند بهبودی در این تحقیق بر اساس بستر فرهنگی جامعه ایرانی طراحی شد و در تمام مراحل بهبودی و حتی پس از آن که معمولاً لغزشها پیش می‌آید، پرستاران و مددکاران می توانند عوامل مختلفی را برای جلوگیری از لغزش فرد معتاد پیش بینی کنند.
وی تأکید کرد که پرستاران و مددکاران می‌توانند مسائلی مانند مشاوره، اشتغال، ارتباط دو سویه معنویت و بهبودی، آسایش جسمانی، نگاهی نو به زندگی، تحول روحی روانی و حمایت بیشتر خانواده و رفاه اجتماعی فرد معتاد را پیگیری کنند و وظیفه خود را فقط در دادن دارو به بیمار در کلینیک ها ندانند.
کنگره سه روزه «دانش اعتیاد» که با هدف بررسی مداخلات چند بعدی زیستی، روانی و اجتماعی در پیشگیری و درمان اعتیاد در مرکز همایش های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شده بود، عصر جمعه به کار خود پایان داد.
«اظهارات افراد خارج از دبیرخانه ستاد، مندرج در پرتال ستاد الزاماً به معنای موضع رسمی ستاد مبارزه با موادمخدر نمی باشد.»