يك استاد دانشگاه تهران معتقد است: سرمایه گذاری برای آموزش و بالا بردن آگاهی اقشار مختلف جامعه درباره عوارض و عواقب اعتیاد به مواد مخدر صنعتی و داروهای روانگردان بسیار سودمندتر از سرمایه گذاری برای درمان معتادان و یا دستگیری عاملان عرضه مواد مخدر است، این اقدام مسیر اجتماعی شدن مقابله با اعتیاد را هموارتر می‌کند.
زهرا فاخر زاده در گفت و گو با روابط عمومی ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه یکی از آثار مخرب اعتیاد از میان رفتن نظم، انضباط و کنترل رفتار اعضای خانواده است، افزود: والدین معتاد به جای اینکه افکار، اخلاق و رفتار فرزندان را کنترل کنند، اعمال و روابط آنها توسط سایر اعضای خانواده کنترل و حتی از سوی فرزندان سرزنش می شوند، در این شرایط، فرزندان از آزادی بیشتری برخوردار بوده و در مقابل رفتارهای مختلف خود پاسخگو نیستند.
وی اظهار داشت: فرزندان این خانواده ها زمینه انحرافات بیشتری را دارند، اغلب بدون اطلاع و رضایت والدین به هر جایی که بخواهند، می روند، هر گروهی را برای دوستی برمی گزینند و از هر راهی که بخواهند درآمد کسب کرده و هر طور که بخواهند خرج می کنند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: فرزندان این قبیل خانواده ها اغلب ترک تحصیل کرده یا دچار افت تحصیلی می شوند. فاخر زاده اضافه کرد: همچنین در خانواده هایی که مادر معتاد است، هنجارهای موجود در جامعه پرورش نمی یابند، زیرا فرزندان الگوی مناسب رفتاری ندارند. در چنین خانواده هایی احترام متقابل بین افراد، جای خود را به نزاع و درگیری می‌دهد. بنابراین فرزندان حاضر به پذیرش سخنان و نصایح مادر نیستند و رفتارهای خود را بر اساس خواسته خود تنظیم می‌کنند.
به گفته وی، روابط عاطفی و روانی مادر با فرزندان به دلیل اعتیاد آسیب می بیند و مصرف مواد مخدر برای وی اولویت می یابد، همین امر فرزندان را نیز به سوی اعتیاد، بزهکاری و رفتار ضد اجتماعی می‌کشاند.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه فقر اقتصادی خانواده ها نیز از دلایل بسیار مهم اعتیاد به مصرف مواد مخدر صنعتی و شیمیایی است، افزود: از آنجایی که فقر اقتصادی مشکلات متعددی به دنبال دارد و فشار بسیار زیادی بر فرد تحمیل می‌کند، باعث روی آوردن افراد به سمت مصرف مواد مخدر می‌شود.
فاخرزاده تصریح کرد: در عین حال نیز رفاه اقتصادی خانواده نیز خود عامل اعتیاد به مواد مخدر است، اما مطالعات مختلف نشان داده که اعتیاد در خانواده هایی که از فقر مادی برخوردارند ، بیشتر مشاهده می‌شود.
وی با اشاره به اینکه موقعیت های اقتصادی و اجتماعی برتر خانوادگی نیز زمینه های اعتیاد به مواد مخدر شیمیایی و داروهای روان گردان را فراهم می‌کند، گفت: موقعیت های اجتماعی خانواده، بازخوردها، انتظارات خانوادگی و اجتماعی موجب اعتماد به نفس کاذب در فرد شده و و زمینه گرایش به مصرف مواد مخدر و روانگردانها را فراهم می‌کند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: در امر اجتماعی شدن مبارزه با موادمخدر نباید از نقش آگاهی و سواد علمی مردم غافل شد. افرادی که از آگاهی و سواد کمتری در برابر مواد مخدر برخوردار هستند، آسیب‌پذیرترند.
به گفته فاخرزاده اشخاصی که از پیامدهای منفی مواد مخدر آگاهی دارند، در مقایسه با افرادی که چنین اطلاعاتی ندارند، کمتر احتمال خطر اعتیاد برایشان متصور است. در نتیجه، خانواده ها باید نقش خود را به عنوان یک مرکز اطلاعاتی و آموزشی به درستی ایفا کنند.
وی افزود: همچنین مشکلات و معضلات خانوادگی از جمله اعتیاد والدین، مشکلات اقتصادی، مشکلات روانی سایر اعضا، نارضایتی پدر و مادر از زندگی عاطفی والدین، نداشتن سرپرست مناسب، طلاق ، جدایی و عوامل بسیار دیگر می توانند زمینه ساز گرایش هر یک از افراد سمت مصرف مواد مخدر و موادمحرک باشند.
فاخرزاده تصریح کرد: با آگاهی دادن و آموزش سایر اقشار جامعه نه تنها در خصوص اعتیاد، بلکه در خصوص تامین سلامت روانی خانواده ها می توان گام بزرگی را در تحقق رویکرد مقابله با اعتیاد و تامین سلامت و امنیت روانی جامعه برداشت.
وی خاطرنشان کرد: ضروریست در تحقق این رویکرد با ترغیب والدین برای گذراندن دوره های آموزشی در این باره به سطح آگاهی خانواده ها افزود، تصحیح روابط میان اعضای خانواده، به خصوص پدر و مادر، می تواند محیط خانه را به محیطی امن و دوست داشتنی برای فرزندان تبدیل کند و بی تردید چنین خانواده ای کمتر در خطر اعتیاد اعضای خود قرار می‌گیرد.
منبع خبر: روابط عمومی ستاد مبارزه با مواد مخدر94.04.15